ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Florida’daki Mar-a-Lago’da gerçekleştirdiği görüşmenin ardından Hamas’a yönelik sert açıklamalarda bulundu. Trump, Hamas’ın silah bırakmaması halinde “çok ağır sonuçlarla karşı karşıya kalacağını” belirterek, Gazze’de ateşkesin ikinci aşamasına hızla geçilmesi gerektiğini söyledi.
FLORİDA-BHA
Trump, Netanyahu ile yaptığı görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, ABD öncülüğünde hazırlanan barış planının ikinci aşamasına “çok kısa sürede” geçmeyi hedeflediklerini ifade etti. Hamas’ın silahsızlanmasının bu sürecin temel şartı olduğunu vurgulayan Trump, “Eğer silah bırakmazlarsa, kabul ettikleri anlaşmaya uymazlarsa, onlar için cehennem gibi olacak. Bunu istemiyoruz ama silahsızlanma şart” dedi.
ABD Başkanı, İsrail’in ateşkes planına tam olarak uyduğunu savunarak, “İsrail planın gereklerini yüzde 100 yerine getirdi” ifadesini kullandı. Gazze’de İsrail ordusunun operasyonlarını sürdürmesine ilişkin ise herhangi bir endişe taşımadığını dile getirdi.
Netanyahu’dan Trump’a İsrail’in en yüksek sivil nişanı
İsrail Başbakanı Netanyahu, Trump’a verdiği destekle dikkat çekti. Netanyahu, ABD Başkanına İsrail’in en yüksek sivil onuru olan “İsrail Ödülü”nün verileceğini açıkladı. Ödülün 1950’lerden bu yana ilk kez İsrailli olmayan bir isme verileceği bildirildi.
Netanyahu, Trump’ı “İsrail’in en büyük dostu” olarak nitelendirerek, bu kararın İsrail ve Yahudi halkı için Trump’ın “olağanüstü katkılarının” bir göstergesi olduğunu söyledi.
Ateşkesin ikinci aşaması tartışmalı
Görüşme, Gazze’de ekim ayında yürürlüğe giren ateşkesin ikinci aşamasına ilişkin belirsizliklerin arttığı bir dönemde gerçekleşti. Barış planının ikinci aşaması, Gazze’nin yönetimi için bağımsız Filistinli teknokratlardan oluşacak geçici bir yönetim kurulmasını ve binlerce askerden oluşacak uluslararası bir istikrar gücünün (ISF) bölgeye konuşlandırılmasını öngörüyor.
Ancak İsrail yönetiminin bu planın bazı unsurlarına ciddi çekincelerinin bulunduğu biliniyor. Netanyahu’nun, Hamas’ın elinde bulunan son İsrailli rehinenin cenazesinin teslim edilmesini, ateşkesin ilerletilmesi için ön koşul olarak gündeme getirdiği ifade ediliyor.
Trump, İsrail’in Hamas tamamen silahsızlanmadan Gazze’den asker çekip çekmeyeceği yönündeki soruya ise bunun “ayrı bir konu” olduğunu belirterek, “Bunu ayrıca konuşacağız” demekle yetindi.
İkinci aşamada belirsizlik sürüyor
Hamas ise ABD ve İsrail’den gelen çağrılara rağmen silahsızlanmayı reddediyor. Örgütün silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın yeni sözcüsü yayımladığı video mesajında, “İşgal devam ettiği sürece silahlarımızı bırakmayacağız” ifadelerini kullandı.
Hamas’ın son dönemde Gazze’de kontrol ettiği bölgelerde otoritesini yeniden tesis etmeye çalıştığı, rakip gruplara ve suç şebekelerine yönelik operasyonlar düzenlediği bildiriliyor. Yaklaşık 2,3 milyon nüfuslu Gazze’nin büyük bölümünün fiilen Hamas kontrolünde olduğu belirtiliyor.
Filistin'de ağır bilanço
7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’in güneyine düzenlediği saldırıda çoğu sivil 1200 kişi hayatını kaybetmiş, 250 kişi rehin alınmıştı. İsrail’in ardından başlattığı geniş çaplı saldırılarda ise çoğu sivil olmak üzere 70 binden fazla Filistinlinin yaşamını yitirdiği, Gazze’nin büyük bölümünün ağır yıkıma uğradığı bildiriliyor.
Ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana da yüzlerce Filistinlinin İsrail ateşiyle hayatını kaybettiği ifade ediliyor.
Washington’da perde arkası gerilim: Hamas silah bırakmayı reddediyor
ABD basınında yer alan haberlere göre, Trump yönetimi içinde bazı üst düzey yetkililer Netanyahu’nun ateşkesi yavaşlattığı ve barış sürecini zora soktuğu görüşünü dile getiriyor. Ancak Trump’ın Netanyahu ile görüşmesinde bu yönde herhangi bir eleştiri yapmadığı, aksine İsrail’e tam destek verdiği gözlendi. Hamas ise silahsızlanma çağrılarını reddetmeye devam ediyor. Örgütün silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın yeni sözcüsü yayımladığı video mesajında, “İşgal sürdükçe silahlarımızı bırakmayacağız” ifadelerini kullandı.
Trump, Hamas’ın yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde, barış planını destekleyen ülkelerin “Hamas’ı tamamen ortadan kaldırmak için devreye girebileceğini” öne sürdü. Ateşkesin yürürlüğe girdiği ekim ayından bu yana da yüzlerce Filistinlinin İsrail saldırılarında yaşamını yitirdiği bildiriliyor.
Trump, Hamas’ın yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde, barış planını destekleyen ülkelerin “Hamas’ı tamamen ortadan kaldırmak için devreye girebileceğini” ileri sürdü.
